Onze belofte aan u Kwalitatieve zorg
Patiënten op een kwaliteitsvolle manier behandelen, begeleiden en ondersteunen is de taak van alle medewerkers in onze zorginstelling. We meten dag in dag uit of de kwaliteit van de zorg voldoet aan de hand van veiligheidsrondes, traceraudits en tevredenheidsbevraging.
Op basis van die resultaten formuleren we concrete verbeteracties in een verbeterplan. Voorbeelden daarvan zijn o.a. de invoering van de ISBARR-methode voor communicatie tussen zorgverleners.
De kwaliteitsverbetering wordt opgevolgd door regelmatig interne audits te organiseren, aan de hand van indicatoren voor handhygiëne, het gebruik van de checklist Veilige Heelkunde, patiëntenervaringen, enzovoort. Deze gegevens vergelijken we ook met die van andere ziekenhuizen.
Ondanks er geen verplichting bestaat binnen onze activiteiten besloot De Context om als standaard barometer de onderzoeksprocedure van de patiënten peiling voor ziekenhuizen te gebruiken. Ontwikkeld en opgevolgd door de Vlaams Overheid.
Ons framework voor kwaliteit WAT IS DE ISBAR(R)-METHODE?
Dit is een methode om effectieve communicatie op een éénvormige en gestructureerde manier te bekomen tussen zorgverleners.
ISBAR(R): IDENTIFICATIE, SITUATIE, BACKGROUND, ASSESSMENT, RECOMMENDATIONS & REPEAT.
Kwaliteit van zorg is de mate waarin de zorg geleverd voor personen en patiëntengroepen de gewenste zorgresultaten verbetert. Om dit te kunnen bereiken moet zorg veilig, effectief, tijdig, efficiënt, gelijkwaardig en persoonsgericht zijn:
Veiligheid: Risico’s en schade van de zorg voor de gebruiker, zijn context en zorgverlener worden maximaal vermeden. Ongewenste gebeurtenissen (bijv. incidenten, ongevallen, etc) worden gemeld, geanalyseerd en gedeeld zodat ze in de toekomst kunnen worden vermeden.
Effectiviteit: De zorg verloopt de laatste wetenschappelijk onderbouwde (‘evidence-based’) richtlijnen.
Persoonsgericht: Zorg wordt respectvol geleverd, op basis van de voorkeuren en noden van de gebruiker, en rekening houdend met de context.
Tijdigheid: De zorg wordt aangeboden met zo kort mogelijke wachttijden.
Efficiëntie: Beschikbare middelen worden correct, verantwoord ingezet. Activiteiten die geen toegevoegde waarde bieden, worden vermeden. Bijvoorbeeld te veelvuldig gebruik van medische beeldvorming.
Gelijkwaardig: Elke gebruiker heeft toegang tot kwaliteitsvolle zorg, los van zijn persoonlijke kenmerken zoals leeftijd, inkomen, geslacht, enz.
Volgende principes gelden bij kwaliteit van zorg:
1° de ervaring van de zorggebruiker staat centraal en geldt als belangrijkste uitgangspunt voor kwaliteit van zorg;
2° kwaliteit van zorg is een gedeelde verantwoordelijkheid van de voorzieningen, in dialoog met de zorggebruiker, en van de overheid;
3° kwaliteit van zorg wordt waar mogelijk wetenschappelijk onderbouwd;
4° kwaliteit van zorg vereist transparantie, zowel wat de totstandkoming, als de uitvoering, de monitoring en de evaluatie ervan betreft. Over al deze stappen is openheid vereist.
Kwaliteitsindicatoren zijn gestandaardiseerde, wetenschappelijk onderbouwde maatstaven voor de kwaliteit van zorg die kunnen worden gebruikt om de klinische prestaties en uitkomsten te meten en op te volgen.
Een kwaliteitsindicator is een meting van een welbepaald, goed omschreven onderdeel van kwaliteit, uitgedrukt in een cijfer. Die kwaliteitsindicatoren worden allereerst opgezet voor interne kwaliteitsopvolging en verbetering binnen zorgvoorzieningen, vanuit het principe ‘meten is weten’. Op die manier vormen ze letterlijk een “indicatie” of signaalwijzer: ze helpen de zorgvoorzieningen om te ontdekken welke zorgprocessen of zorgresultaten meer aandacht verdienen en kunnen verbeteren.
Een belangrijke prikkel tot verbetering is dat de resultaten van deze kwaliteitsindicatoren ook publiek beschikbaar zijn. Zo kan elke burger, patiënt, bewoner, cliënt, hulpverlener, etc. zich informeren over de kwaliteit van de zorg en zijn of haar keuze daarop baseren. Dit platform Zorgkwaliteit.be wil hierop een antwoord bieden.
Kwaliteitsindicatoren doen geen uitspraken over de algemene, globale kwaliteit van zorg in een voorziening. Het zijn als het ware thermometers voor de kwaliteit van zorg. Dit gezien een indicator zich richt op één afgebakend aspect van kwaliteit. U kunt op basis van deze cijfers geen rangschikking van zorgvoorzieningen maken. Daarvoor is er te veel statistisch nuance en zijn er te veel andere factoren die de kwaliteit van een zorgvoorziening bepalen.
Er worden verschillende methodieken gebruikt om de indicatoren te meten. Eerst wordt telkens bekeken of indicatoren kunnen worden gemeten op basis van gegevens uit bestaande databronnen, zoals registratiesystemen binnen onze werking. Voor sommige indicatoren meet we als zorgvoorziening zelf onze resultaten. Andere indicatoren worden gemeten door externe auditoren: dit zijn experten van een andere zorgvoorziening die ter plekke komen om observaties en metingen te doen (zoals bijvoorbeeld het naleven van de basisvereisten handhygiëne). De indicatoren over patiëntenervaringen komen dan weer van een bevraging onder de patiënten. De meting van de website screening gebeurt door medewerkers van het Vlaams Patiëntenplatform.
We leveren de resultaten van zijn metingen aan een onafhankelijke dataverwerker. Dit is de zogenaamde “trusted third party”. Deze “vertrouwde derde partij” verwerkt de resultaten en controleert de gegevens op fouten. De resultaten worden op hun beurt nog eens ter validatie voorgelegd aan de deelnemende zorgvoorziening.
Meer informatie over deze dataverwerking en de validatie van de data vindt u in volgende publicatie.
De overkoepende doelstellingen en de koers van een overheid en/of organisatie rond het verhogen van de kwaliteit van zorg vormen samen het kwaliteitsbeleid.
Elke gebruiker heeft recht op kwaliteitsvolle zorg- en hulpverlening. Elke zorg- en hulpverlener heeft de plicht om kwaliteitsvolle zorg te verlenen. In het decreet betreffende de kwaliteit van de gezondheids- en welzijnsvoorzieningen van 2003 waren enkele eerste bepalingen over kwaliteitsbeleid en verantwoorde zorg opgenomen. Momenteel is er een nieuw kwaliteitsdecreet in uitwerking.
Kwaliteitsevaluatie van zorgvoorzieningen is een bevoegdheid van Vlaanderen en de andere gemeenschappen. De kwaliteit van de zorg die individuele zorgverleners verlenen, is een federale bevoegdheid.
Een systematisch, geïntegreerd kwaliteitsbeleid op beleidsniveau krijgt in Vlaanderen pas de laatste jaren echt structureel vorm. Dit geïntegreerd kwaliteitsbeleid vertrekt vanuit drie pijlers die onderling op elkaar dienen te worden afgestemd: kwaliteitsindicatoren, accreditering en de Zorginspectie.
De uitwerking van nieuwe kwaliteitsindicatoren kan komen vanuit verschillende hoeken, zoals de gezondheidszorgsector, de overheden, onderzoeksgroepen, etc. Deze initiatieven worden verzameld en gecoördineerd door het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg (VIKZ). Zij brengen vervolgens de betrokken sectoren en experten samen en ondersteunen hen bij de ontwikkeling van de indicatoren.
Bij de keuze van indicatoren baseren experten binnen het ontwikkelingsdomein zich naast hun eigen kennis en ervaring op internationale voorbeelden. Naast klinische experten (artsen, verpleegkundigen, etc.) worden ook patiëntenvertegenwoordigers en experten op het vlak van gegevensverwerking en kwaliteitsbeleid betrokken.
Deze experten wegen af welke indicatoren de meeste meerwaarde bieden en maatschappelijk relevant zijn. Daarnaast bekijken ze welke indicatoren het meest betrouwbaar zijn om iets te zeggen over de kwaliteit, de processen en de resultaten van de zorg. Ze stellen zich ook de vraag of het voor een zorgvoorziening wel haalbaar is om de indicator te meten. Meer informatie kan u hier terugvinden.
De streefwaarden bij de resultaten op de indicatoren worden steeds bepaald door de experten uit de sector die participeren in de desbetreffende ontwikkelingsgroepen. Waar mogelijk worden deze afgetoest op beschikbare normen, bijv. op basis van evidence-based richtlijnen.
